من خارج از کشور زندگی می کنم و پدر من مدتی پیش فوت نموده است. شغل پدر من سردفتری اسناد رسمی بوده. میخواستم بدونم ایا میتونم حقوق مستمری ایشون رو دریافت کنم؟ من دختر هستم و حقوق دیگری از جای دیگر در ایران نمیگیرم. برای دریافت حقوق مستمری پدر توسط دختر که من باشم مراحل چگونه است و کار را از کجا باید شروع کنم؟
شرایط تعلق حقوق بازنشستگی به همسر و سایر ورثه
مراحل دریافت حقوق مستمری سردفتر فوت شده توسط دختر (زندگی خارج از کشور)
در سیستم حقوقی ایران، حقوق مستمری افرادی که شغلهای حساس و قانونی مانند سردفتری اسناد رسمی دارند، میتواند به اعضای تحت تکفل آنها تعلق گیرد. این حقوق شامل مواردی چون مستمری بازنشستگی یا حقوق وظیفه میشود و در صورت فوت سردفتر، افرادی مانند همسر و فرزندان واجد شرایط میتوانند از این حقوق بهرهمند شوند. برای کسانی که خارج از کشور زندگی میکنند، مراحل قانونی خاصی برای دریافت حقوق مستمری وجود دارد. در اینجا بهطور دقیق به مراحل دریافت حقوق مستمری سردفتر فوتشده توسط دختر، با توجه به وضعیت قانونی و مقررات موجود پرداخته و شرایط خاص آن را برای افراد مقیم خارج از کشور توضیح خواهیم داد:
شرایط دریافت حقوق مستمری توسط دختر سردفتر
طبق ماده ۷۹ قانون سردفتران و دفتریاران، فرزند دختر سردفتر میتواند در صورتی که شرایط خاصی را داشته باشد از حقوق مستمری پدر خود بهرهمند شود. شرایطی که در ماده مذکور بیان شده، بهطور خاص به فرزند دختر بدون شغل یا شوهر، که بهعنوان تحت تکفل پدر قرار دارد، اشاره میکند. بدین معنا که فرزند دختر در صورتی که شاغل نباشد یا بدون همسر باشد( اعم از اینکه اصلا ازدواج نکرده باشد یا از همسر خود جدا شده باشد)، میتواند از حقوق مستمری پدر بهرهبرداری کند.
تحلیل و بررسی ماده ۷۹ : ماده ۷۹ قانون سردفتران و دفتریاران بهطور خاص شرایط دریافت مستمری برای فرزند دختر سردفتر را بیان کرده است. طبق این ماده، فرزند دختر در صورتی که شاغل نباشد یا شوهر نداشته باشد تحت تکفل پدر خود قرار گیرد و میتواند از مستمری سردفتر بهرهمند شود. در اینجا به تحلیل و بررسی نقاط قوت و ضعف این ماده پرداخته میشود.
نقاط قوت ماده ۷۹ :
- حمایت از خانواده سردفتر: یکی از مهمترین ویژگیهای ماده ۷۹، حمایت از خانواده سردفتر بهویژه فرزندان است. بند پ این ماده بهطور خاص برای حفظ حقوق فرزندان دختر در صورت فوت پدر پیشبینی شده است و بهطور کلی برای خانوادههایی که در وضعیت اقتصادی سختی قرار دارند، میتواند یک حمایت مالی باشد.
- شفافیت در شرایط دریافت مستمری: ماده ۷۹ بهطور واضح و شفاف شرایط دریافت حقوق مستمری برای فرزند دختر را مشخص میکند. این شفافیت باعث میشود که متقاضیان درک دقیقی از شرایط مورد نیاز برای بهرهمندی از مستمری داشته باشند.
نقاط ضعف ماده ۷۹:
- عدم توجه به شرایط اقتصادی فرزند: در حالی که ماده ۷۹ به وضعیت شغلی و همسر نداشتن فرزند دختر اشاره کرده است، اما ممکن است فرزند دختر حتی در شرایطی که شاغل است یا شوهر دارد، از نظر اقتصادی نیازمند حمایت بیشتری باشد. این ماده بهطور کامل به نیازهای اقتصادی فرزند دختر در شرایطی که به دلایلی نمیتواند خود را تأمین کند، توجه نکرده است.
- عدم شفافیت در اثبات وضعیت تحت تکفل بودن: در ماده ۷۹ اشاره شده است که فرزند دختر باید تحت تکفل پدر باشد، اما این موضوع بهطور دقیق در قانون روشن نشده است که فرزند چگونه باید وضعیت خود را بهعنوان تحت تکفل پدر اثبات کند. این ممکن است منجر به چالشهایی در اثبات وضعیت تحت تکفل بودن و ارائه مدارک لازم شود.
- محدودیت زمانی: ماده ۷۹ برای فرزندان دختر، فقط در صورتی که در زمان حیات سردفتر شاغل نباشند یا شوهر نداشته باشند، شرایط دریافت مستمری را تعیین کرده است. این مسئله باعث میشود که فرزندانی پس از فوت سردفتر شغل خود را از دست می دهند و یا طلاق می گیرند، در صورتی که در زمان حیات سردفتر تحت تکفل وی نبوده اند در آینده نتوانند از این حقوق بهرهمند شوند، حتی اگر در آینده وضعیت اقتصادیشان دچار مشکلات جدی شود.
مراحل دریافت مستمری برای دختر سردفتر مقیم خارج از کشور
دریافت حقوق مستمری برای فرزندانی که در خارج از کشور زندگی میکنند، ممکن است با چالشهای خاصی همراه باشد. این چالشها بهویژه زمانی پیچیدهتر میشوند که فرد بخواهد بهطور قانونی از حقوق خود در ایران استفاده کند. برای رسیدن به این هدف، فرد میبایست از طریق مراحل قانونی زیر اقدام کند:
- ثبت درخواست مستمری: اولین گام برای دریافت حقوق مستمری، ثبت درخواست در کانون سردفتران و دفتریاران است. این درخواست میبایست با ارائه مدارک احراز هویت، از جمله شناسنامه و سند فوت پدر، همراه باشد. برای افرادی که در خارج از کشور اقامت دارند، ممکن است لازم باشد که مدارک از طریق سفارت یا کنسولگری ایران در کشور محل اقامت به تأیید برسد.
- اثبات وضعیت تحت تکفل بودن: همانطور که در ماده ۷۹ اشاره شد، دختر سردفتر باید وضعیت خود را بهعنوان تحت تکفل پدر اثبات کند. در صورتی که فرد شاغل نباشد و یا شوهر نداشته باشد، باید با ارائه مدارک ، این موضوع را اثبات کند.
- دریافت اطلاعات از کانون سردفتران: در صورتی که متقاضی خارج از کشور زندگی کند، باید اطلاعات مربوط به حقوق مستمری را از کانون سردفتران و دفتریاران بهدست آورد. این اطلاعات میتواند شامل مبلغ مستمری و جزئیات مربوط به مدت زمان و نحوه پرداخت آن باشد.
- پرداخت حقوق مستمری: پس از تکمیل مراحل اداری و اثبات شرایط موردنظر، حقوق مستمری بهطور ماهیانه به حساب درخواستکننده واریز میشود. باید توجه داشت که واریز وجه صرفا به حسابی که شخص در بانک ملی افتتاح نموده باشد صورت می گیرد. بنابراین حتی اگر شخص خارج از کشور باشد، می بایست نسبت به افتتاح حساب در یکی از شعب بانک ملی در ایران یا خارج از کشور اقدام نماید تا مستمری به آن حساب واریز شود.
ارجاع به قوانین و مقررات دیگر:
برای تکمیل روند دریافت حقوق مستمری، میتوان به قوانین و مقررات مرتبط اشاره کرد. بهطور خاص قانون بازنشستگی سردفتران، شرایط دقیقتر را در زمینه نحوه پرداخت مستمری در صورت فوت سردفتر تعیین میکنند. علاوه بر این، ماده ۲۳ قانون مدنی که به حقوق وارثان اشاره دارد، میتواند برای تعیین وضعیت فرزندان و افراد تحت تکفل در کنار ماده ۷۹ مفید باشد.
تحلیل تطبیقی با آراء وحدت رویه و نظریات مشورتی:
در موارد مشابه، برخی از آراء وحدت رویه و نظریههای مشورتی که در خصوص حقوق مستمری صادر شدهاند میتوانند راهنمای مهمی برای شاکیان پرونده باشند. بهعنوان مثال، رأی وحدت رویه شماره ۶۲۵ دیوان عدالت اداری، که به صراحت بیان کرده است که تمامی افراد تحت تکفل سردفتر میتوانند از مستمری او استفاده کنند، حتی در صورتی که خارج از کشور سکونت داشته باشند، میتواند کمک بزرگی باشد. همچنین نظریه مشورتی شماره ۵۲۷۴/۷ اداره حقوقی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، که بیان کرده است که درخواست مستمری برای فرزندانی که در خارج از کشور زندگی میکنند باید از طریق مقامات اجرایی و سفارتخانههای جمهوری اسلامی ایران پیگیری شود، به روشن شدن روند قانونی این موضوع کمک میکند.
مسائل اجرایی و چالشهای موجود در عمل:
باید به مشکلات اجرایی در دریافت حقوق مستمری توسط افراد مقیم خارج از کشور نیز اشاره کرد. مشکلاتی همچون تأیید مدارک، ارتباط با مراجع اجرایی و استفاده از سفارتخانهها یا کنسولگریها، ممکن است در این روند مشکلات زیادی ایجاد کند.
پیشنهادات قانونی برای اصلاحات یا بهبود قوانین؛
در صورتی که قوانین و مقررات بهویژه در زمینه «تحت تکفل بودن» و اثبات آن دقیقتر شود، میتوان مشکلات اجرایی را کاهش داد. همچنین، پیشبینی شرایط بیشتری برای افرادی که به دلایل مختلف نمیتوانند بهطور موقت شرایط تعیین شده در ماده ۷۹ را داشته باشند، میتواند به کاهش مشکلات قانونی کمک کند.
پاسخ به پرسش دریافت حقوق مستمری سردفتر فوت شده توسط دختر
در نهایت، دریافت حقوق مستمری برای دختران سردفترانی که در خارج از کشور زندگی میکنند، روندی پیچیده و گاه دشوار است که نیازمند پیگیریهای قانونی دقیق و مستند است. ماده ۷۹ قانون سردفتران و دفتریاران بهطور مشخص شرایط بهرهمندی از حقوق مستمری را برای فرزند دختر سردفتر تعیین کرده است. این ماده در عین حال که به حمایت از خانواده و حفظ حقوق فرزندان میپردازد، در برخی موارد مانند اثبات وضعیت «تحت تکفل بودن» و توجه به نیازهای اقتصادی فرزند، نیاز به دقت بیشتری دارد. همچنین، آراء وحدت رویه دیوان عدالت اداری (رأی شماره ۶۲۵) و نظریه مشورتی شماره ۵۲۷۴/۷ سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، که در خصوص اجرای مستمری برای فرزندانی که خارج از کشور سکونت دارند، صادر شدهاند، نشاندهنده این است که مراحل قانونی این فرایند باید با دقت بیشتری در نظر گرفته شود و مراجع ذیصلاح از جمله سفارتخانهها و کنسولگریها در این زمینه باید نقش اساسی ایفا کنند.
با توجه به پیچیدگیهای اجرایی این فرایند، چالشهایی نظیر تأیید مدارک، اثبات وضعیت اشتغال یا عدم اشتغال و تاهل و تحت تکفل بودن و مشکلات بانکی بینالمللی ممکن است باعث تأخیر در پرداخت حقوق مستمری به افراد مقیم خارج از کشور شوند. این مشکلات اجرایی نیازمند اصلاحات در فرآیندهای قانونی و عملیاتی است تا امکان دریافت مستمری برای افراد خارج از کشور سادهتر و سریعتر شود.
در این راستا، پیشنهاد میشود که برای اصلاح و بهبود شرایط، مفاد قانونی و اجرایی با دقت بیشتری اصلاح شوند. بهویژه در زمینه اثبات وضعیت «تحت تکفل بودن»، که ممکن است در موارد خاص دچار مشکل شود. همچنین، شفافیت بیشتر در نحوه ارتباط مراجع اجرایی در داخل کشور با مراجع بینالمللی و بهویژه سفارتخانهها و کنسولگریها، میتواند فرآیند دریافت حقوق مستمری را برای افراد خارج از کشور تسهیل کند.
بنابراین، بهرغم اینکه قانون موجود توانسته است تا حدی از حقوق فرزندان سردفتران محافظت کند، همچنان نیاز به اصلاحات و بهروزرسانی قوانین برای بهبود شرایط دریافت مستمری بهویژه برای افراد مقیم خارج از کشور احساس میشود.
