ارتباط مفاهیم نفقه،ترک انفاق، نشوز و تمکین

اگر پس از شکایت ترک انفاق رای به نفع زوج صادر گردد و قرار منع تعقیب صادر شود و زوجه در دادگاه اقرار نماید که حاضر به زندگی با زوج نمی باشد و در پرونده ثبت گردد. آیا زوجه می تواند در خواست نفقه بکند از طریق حقوقی ؟ طبق رای دادگاه کیفری مبنی بر اقرار زوجه و عدم پذیرش ترک انفاق آیا زوجه ناشزه محسوب می شود ؟ و به طور کلی آیا ارتباط بین مفاهیم نفقه، ترک انفاق ، نشوز و تمکین وجود دارد ؟

 تعریف و بررسی جرم ترک انفاق

چگونه می توان در رابطه زوجین مفاهیم ترک انفاق، نفقه، نشوز و تمکین را توجیه و توصیف نمود ؟

• ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی نفقه را در عقد دائم به عهده شوهر قرار داده است و این تعهد مرد ناشی از قانون است و ریشه قراردادی ندارد بنابراین طرفین ضمن عقد نکاح نمی توانند نفقه زوجه دائم را ساقط کنند.
• در هر حال نفقه زن جزو دیون شوهر است و زوجه نه تنها می تواند نفقه گذشته خود را مطالبه نماید بلکه حق دارد از دادگاه درخواست نماید که مقدار نفقه آینده او را معین کند و زوج را محکوم به تادیه آن نماید.
• ماده ۱۱۰۷ حدود و مصادیق نفقه را تعیین نموده است البته این ماده از باب تمثیل است و نفقه محدود به  این موارد نمی باشد. 
• تکلیف مرد به پرداخت نفقه منوط به تمکین زن از او می باشد و ضمانت اجرای عدم تمکین در ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی بیان شده است.
• به موجب ماده فوق الذکر اگر زوجه ناشزه باشد یعنی بدون عذر موجه تمکین نکند، خواه تمکین خاص یا تمکین عام ، وی مستحق نفقه نخواهد بود. البته عدم استحقاق نفقه منوط به صدور گواهی نشوز از دادگاه خانواده می باشد.
• اما اگر زن عذر موجه ای برای عدم تمکین خود داشته باشد، عدم تمکین او مانع از دریافت نفقه نیست. بنابراین نشوز مانع نفقه است و تمکین شرط نفقه نیست بلکه زوجیت سبب نفقه است. 
• قانون دو نوع ضمانت اجرا برای نفقه زن در نظر گرفته است :

1- ضمانت اجرای مدنی : بر این مبنا زن می تواند در صورت عدم پرداخت نفقه توسط شوهر از دادگاه الزام زوج را به پرداخت نفقه بخواهد؛ در صورت درخواست پرداخت نفقه از جانب زوجه ، دادگاه مبلغی را به عنوان نفقه زوجه تعیین و شوهر را محکوم به پرداخت آن می کند. در صورت عدم اجرای حکم دادگاه و استنکاف شوهر از پرداخت آن یا اعسار در پرداخت دادگاه حکم به الزام به طلاق را صادر می کند. ( ماده ۱۱۱۱ و ۱۱۱۲ قانون مدنی ) 
2- ضمانت اجرای کیفری : در این باره ماده ۵۳ قانون حمایت از خانواده مدیون را به حبس تعزیری درجه شش محکوم می کند. البته طبق این ماده این جرم از جرایم قابل گذشت است و با شکایت شاکی تعقیب آغاز خواهد شد و با گذشت او قرار موقوفی تعقیب صادر خواهد شد. 

 وکیل برای مطالبه نفقه زن (زوجه)

پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص ارتباط نفقه، تمکین، نشوز و ترک انفاق

♦در نظر داشته باشید زوجه زمانی ناشزه محسوب می شود که تمکین عام و خاص نکند و این مسئله نیاز به اثبات در دادگاه دارد زیرا به محض تحقق زوجیت دائم زن مستحق دریافت نفقه می باشد و برای دریافت نفقه نیاز نیست ناشزه نبودن اثبات شود بلکه برای عدم استحقاق نفقه باید ناشزه بودن اثبات شود و این امر منوط به این است که زوج در دادگاه خانواده درخواست الزام به تمکین دهد و زوجه به موجب حکم قطعی دادگاه ملزم به تمکین شود و اجراییه ی تمکین علیه وی صادر و ابلاغ گردد و پس از آن گزارش مددکاری یا کلانتری مبنی بر عدم تمکین زوجه صادر شده باشد،  بنابراین تا زمانی که این پروسه طی نشده است شما ناشزه محسوب نمی شوید. 

 همانطور که ذکر شد، ترک انفاق دو ضمانت اجرا دارد و شما می توانید برای دریافت مبلغ نفقه خود به دادگاه خانواده مراجعه کرده و دادخواست مطالبه نفقه خود را داشته باشید و قاضی با توجه به وضعیت زندگی شما با جلب نظر کارشناس نفقه، اقدام به تعیین مبلغ نفقه خواهد کرد. 
 

ارتباط با وکیل پایه یک دادگستری و متخصص دعاوی خانواده  – 88019243

مستندات قانونی – نشوز، تمکین، نفقه و ترک انفاق

ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی
در عقد دائم نفقه زن بعهده شوهر است 

ماده ۱۷۰۷ قانون مدنی

نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن ، البسه ،غذا ،  اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه
نقصان یا مرض . ( مصوب ۱۹/۸/۱۳۸۱ ) 

ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی

هرگاه زن بدون مانع مشروع ازادای وظایف زوجیت امتناع کندمستحق نفقه نخواهدبود.

ماده ۱۱۱۱ قانون مدنی

زن می توانددرصورت استنکاف شوهرازدادن نفقه به محکمه رجوع کنددراین صورت محکمه میزان نفقه رامعین وشوهررابه دادن آن محکوم خواهدکرد.

 ماده ۱۱۱۲  قانون مدنی

 اگراجراءحکم مذکوردرماده قبل ممکن نباشدمطابق ماده ۱۱۲۹رفتارخواهدشد.

ماده۵۳ قانون حمایت از خانواده 

هرکس با داشتن استطاعت مالی، نفقه زن خود را در صورت تمکین او ندهد یا از تأدیه نفقه سایر اشخاص واجب النفقه امتناع کند به حبس تعزیری درجه شش محکوم می شود. تعقیب کیفری منوط به شکایت شاکی خصوصی است و درصورت گذشت وی از شکایت در هر زمان تعقیب جزایی یا اجرای مجازات موقوف می شود. تبصره ـ امتناع از پرداخت نفقه زوجه ای که به موجب قانون مجاز به عدم تمکین است و نیز نفقه فرزندان ناشی از تلقیح مصنوعی یا کودکان تحت سرپرستی مشمول مقررات این ماده است.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما

 وکیل الزام به تمکین (تنظیم دادخواست و رای)