نمونه پرونده رای و دردخواست مطالبه نفقه زن

_{^{نکات مهم مطالبه نفقه زن (زوجه) :}}

1- مطابق قانون مدنی ایران، نفقه عبارت است از «همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت از قبیل مسکن، البسه، اثاث منزل و هزینه‌های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض.» به عبارتی نفقه هزینه زندگی به حساب می‌آید. 

2- در تعیین میزان نفقه زوجه شأن زن در نظر گرفته می شود و نه توانایی مالی مرد.

3- در عمل و در شهری مثل تهران نفقه زن حدوداً مبلغی بین 700 هزار تومان تا 3 میلیون تومان در زمان نگارش این مطلب است.(30 آذر 1398)

4- پرداخت نفقه تا زمانی وظیفه مرد است که زن وظایف همسری و زناشویی خود( تمکین عام و خاص) را انجام دهد و در صورت عدم انجام تمکین قانوناً مرد ملزم به پرداخت نفقه نیست.

5- زن می تواند در دوره ای که هنوز هیچ تمکین خاصی از شوهر خود نکرده است و به اصطلاح دوشیزه است انجام تمکین را منوط به پرداخت مهریه خود کند به اعمال این حق در قانون حق حبس گفته می شود.زنی که با مجوز اعمال حق حبس از شوهر خود تمکین نمی کند استحقاق مطالبه نفقه را دارد چون عدم تمکین او قانونی و با مجوز است.

6- در صورتی که زن مدعی باشد که بودن با مرد و زندگی با شوهر در یک مکان برای او ضرر و خسارت جانی و مالی و آبرویی به همراه خواهد داشت می تواند از دادگاه تقاضای تعیین مسکن جداگانه نماید و در جایی جدای از محل زندگی مشترک ساکن شود و در عین حال چون عمل او با مجوز دادگاه است می تواند از شوهر خود نفقه مطالبه نماید.

7- در صورتی که شوهر ثابت کند عدم تمکین زن بدون مجوز است علاوه بر اینکه به زن نفقه تعلق نمی گیرد شوهر حق درخواست اجازه ازدواج مجدد را دارد.

8- در صورتی که شوهر بدون مجوز بیش از 6 ماه به همسر خود نفقه پرداخت ننماید برای زن حق طلاق یا حق وکالت در طلاق ایجاد می شود.

9- مقررات راجع به نفقه در دسته دعاوی حقوقی و خانوادگی قرار می گیرد و به جهت ارتباط این دعوا با دعوای تمکین، نحوه استدلال قضات مختلف با هم متفاوت است که توصیه می شود قبل از هر اقدامی با یک وکیل متخصص نفقه و وکیل دعاوی خانواده مشاوره نمایید.

10- جهت اطلاع از نکات حق طلاق زن یا وکالت طلاق زوجه به مطلبی با همین عنوان در سایت ما مراجعه نمایید.

11- جهت اطلاع از ویژگی های یک وکیل خوب دعاوی خانوادگی به مطلبی با همین عنوان در سایت ما مراجعه نمایید.

12- جهت مشاوره در خصوص کلیه دعاوی خانوادگی با وکیل متخصص دعاوی خانواده و نیز اعطای وکالت با ما در تماس و ارتباط باشید.

_{^{خلاصه جریان پرونده مطالبه نفقه توسط زن}}

خواهان خانم خدیجه ....... ، دادخواستی به خواسته مطالبه نفقه معوقه و احتساب قانونی آن و تقاضای اعسار موقت از پرداخت هزینه دادرسی تنظیم کرده و پس از ابطال تمبر دعوای غیرمالی بر روی آن تقدیم مجتمع قضایی دادگاه‌های خانواده کرده است. 

وی به عنوان ضمایم و دلایل دعوای خود در بخش مربوط به پیوست‌های دادخواست كپی مصدق شناسنامه و عقدنامه را درج کرده است. بعد از تقدیم دادخواست و ثبت آن، پرونده متشکله توسط معاونت ارجاع به شعبه‌ای از شعبه‌های دادگاه خانواده مستقر در آن مجتمع قضایی برای رسیدگی ارسال می‌شود. مدیر شعبه پس از بررسی مراتب تكمیل پرونده را تایید کرده است و به نظر ریاست محترم دادگاه می‌رساند. 

ریاست شعبه دادگاه دستور می‌دهد تا تعیین وقت جلسه رسیدگی صورت گیرد. مطابق با دستور مدیر دفتر، تعیین وقت جلسه رسیدگی صورت گرفته و به  این ترتیب در قالب ارسال احضاریه‌ای، طرفین دعوت شده و نسخه ثانی دادخواست و ضمایم آن برای خوانده ‌دعوا ارسال می‌شود. خواهان در بخش مربوط به شرح دادخواست خویش عنوان کرده است: «خوانده همسر قانونی اینجانب بوده و از تاریخ 3 سال پیش بدون دلیل موجه اینجانب را بلاتكلیف رها کرده و هیچگونه نفقه و خرجی نیز به من  نپرداخته و به وظایف شرعی و قانونی خود عمل نكرده و با وجود تمكین، تلاش بنده در وصول حقوقم موثر نبوده است. به این ترتیب به استناد مواد 1106 و 1108 قانون مدنی و ماده 1111 از همان قانون تقاضای صدور حكم بر محكومیت خوانده به پرداخت نفقه معوقه‌ام تا صدور حكم با احتساب خسارات قانونی را دارم».از سوی دفتر دادگاه به خواهان اخطار می‌شود كه شهود خود را جهت اثبات اعسار به همراه بیاورد. در وقت مقرر جلسه دادگاه تشكیل شده و خواهان حاضر شده، ولی خوانده با وجود ابلاغ اخطاریه و رعایت انتظار كافی حضور نداشته و لایحه‌ای نیز ارسال نکرده است. خواهان خواسته خود را به شرح دادخواست تقدیمی بیان می‌كند و نیز عنوان می‌كند كه از پرداخت  هزینه دادرسی معسر بوده و شهود خود را آورده‌ام.

دادگاه از شهود به نام‌های منصوره .....، مرضیه ...... و غلامرضا ....... استماع شهادت کرده و صورت‌مجلس تنظیم می‌كند و همه شهود مراتب ادعای خواهان را گواهی کرده و شهادت به همسر بودن وی و این‌كه شوهرش مدتی است که ترک منزل کرده است و نفقه پرداخت نمی‌كند شهادت داده‌اند.دادگاه پس از استماع اظهارات خواهان ختم رسیدگی را اعلام و به شرح ذیل مبادرت به صدور رای می‌کند.  

_{^{اعسار از هزینه دادرسی مطالبه نفقه زوجه}}

درخصوص دعوای خانم خدیجه به طرفیت آقای غلامرضا به خواسته اعسار از پرداخت هزینه دادرسی برای مطالبه نفقه معوقه با عنایت به محتویات پرونده و اظهارات شهود معرف خواهان كه همگی عدم توانایی خواهان را به پرداخت هزینه دادرسی برای مطالبه نفقه اعلام کرده‌اند، با عنایت به وضع خاص خواهان كه خانه‌دار بوده، ادعای وی بر این دادگاه محرز و مسلم شده است و مستندا به ماده 504 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب سال 1379 دادگاه حكم بر اعسار موقت خواهان از پرداخت هزینه دادرسی صادر و اعلام می‌کند. بدیهی است در صورت احراز ملائت خواهان ایشان مكلف به پرداخت هزینه دادرسی به نفع صندوق دولت است. رای صادره غیابی و ظرف 20 روز قابل واخواهی در این دادگاه و سپس ظرف مدت 20 روز پس از آن قابل تجدیدنظرخواهی در محاکم تجدیدنظر استان تهران است. 

به طرفین اخطار می‌شود تا در مورخه 8/9/92 برای شركت در جلسه رسیدگی به موضوع مطالبه نفقه حاضر باشند. جلسه دادگاه در وقت مقرر تشكیل شده و خواهان حاضر بوده، اما خوانده با وجود ابلاغ قانونی در دادگاه حاضر نشده و خواهان خواسته خود را وفق دادخواست تقدیمی عنوان می‌كند. دادگاه با توجه به اوراق و محتویات پرونده ختم رسیدگی را اعلام و به شرح آتی مبادرت به صدور رای می‌کند.  

_{^{رای دادگاه در خصوص مطالبه نفقه زن}}

در خصوص دعوای خانم خدیجه ........ به طرفیت آقای غلامرضا ..... به خواسته مطالبه نفقه معوقه به این توضیح كه خواهان بیان کرده، خوانده همسر شرعی و قانونی من می‌باشد و مدت 16سال است با وی ازدواج كرده‌ام كه خوانده از تاریخ 91/03/06 منزل مشترك را ترك کرده و نفقه من را پرداخت نكرده است و مدت سه سالی می‌شود كه همسر دیگری اختیار کرده است، از دادگاه تقاضای محكومیت خوانده به پرداخت نفقه معوقه‌ام از تاریخ 91/03/06 تا اجرای حکم را دارم، دادگاه با توجه به اوراق محتویات پرونده از جمله سند نكاحیه شماره .... صادره از دفتر رسمی ثبت ازدواج علقه زوجیت بین طرفین محرز و مسلم است، به این ترتیب با عنایت به این‌كه نفقه زوجه به عهده زوج است و خوانده با ابلاغ قانونی در جلسه دادرسی حاضر نشده و دفاع موثری را به عمل نیاورده است، به این ترتیب دادگاه ادعای خواهان را وارد تشخیص داده و به استناد مواد 1106 و 1107 و 1206 قانون مدنی خوانده را به پرداخت مبلغ نفقه زوجه از تاریخ 91/03/06 تا تاریخ صدور حكم برای نفقه معوقه خواهان محكوم می‌کند. رای صادره غیابی بوده و ظرف 20 روز پس از ابلاغ قابل واخواهی در همین شعبه و سپس ظرف مدت 20 روز پس از آن قابل تجدیدنظرخواهی در محاکم تجدیدنظر استان تهران است.پس از سپری شدن مهلت واخواهی و تجدیدنظرخواهی، رای صادره به علت عدم اعتراض خوانده دعوا قطعی و درخواست صدور اجراییه توسط خواهان دعوا و حسب درخواست وی برگه اجراییه صادر و به خوانده ابلاغ شد.  

_{^{تحلیل پرونده مطالبه نفقه زن (زوجه)}}

• یکی از نکته‌هایی که این شعبه دادگاه خانواده از آن غفلت کرده است، عدم تعیین جلسه‌ای جداگانه برای رسیدگی ابتدایی به تقاضای اعسار موقت از پرداخت هزینه دادرسی است. اصولا ابتدا باید به این خواسته خواهان دعوا مستقلا رسیدگی شده و تعیین تکلیف شود.
• در این پرونده دادگاه به طور کلی یک جلسه را برای رسیدگی به هر دو خواسته خواهان اختصاص داده است که شایسته بود این دو خواسته از یکدیگر تفکیک شده و برای هر یک از آنها دو جلسه رسیدگی جداگانه تعیین می‌شد.
• تا زمانی که قاضی دادگاه قرار استماع شهادت شهود صادر نکرده است، خواهان دعوا نباید خودسرانه شهود خود را در جلسه رسیدگی دادگاه حاضر کند. طرح دعوی و سیر رسیدگی از نظر شكلی منطبق با قانون صورت گرفته و در خصوص ادعای اعسار خواهان دادگاه به درستی پس از احراز اعسار نامبرده حكم صادر کرده است.
• در خصوص مطالبه نفقه، با توجه به این‌كه پرداخت نفقه از وظایف زوج است و در این پرونده نامبرده در دادگاه حاضر نشده و دفاع موثری ارایه نكرده است، به این ترتیب دادگاه با استناد به مواد 1106 و 1107 و 1206 قانون مدنی، خوانده را به پرداخت نفقه معوقه خواهان محكوم كرده است.
• طبق ماده 1206 قانون مدنی، زوجه در هر حال می‌تواند برای نفقه زمان گذشته خود اقامه دعوی کند.
• با وقوع نكاح دائم، زوجه حق مطالبه نفقه و تعقیب آن را خواهد داشت و در دعوی مطالبه نفقه، اصل بر عدم پرداخت نفقه از ناحیه زوج است.
• به این ترتیب زوج باید دلایل پرداخت نفقه به زوجه را ارایه کند و رسیدگی به این موضوع نیازی به تكلیف ندارد و در صورتی كه زوج نتواند پرداخت نفقه را ثابت کند، دادگاه باید به نفع زوجه حكم صادر کند.

_{^{مطالب مرتبط با مطالبه نفقه زن (زوجه) :}}

1- موارد درخواست طلاق برای زن

2- شکایت الزام به تمکین وکیل دعاوی خانواده

3- آیا مهریه فقط تا 110 سکه قابل مطالبه است؟

4- حضانت و ملاقات فوری فرزند دستور موقت

5- مراحل رسیدگی به دعوای طلاق توافقی

6- اشتغال زن بعد از عقد نکاح