چند نکته مهم درخصوص اعسار و تقسیط
1- دادخواست اعسار و تقسیط در همان دادگاهی رسیدگی میشود که به اصل دعوا رسیدگی کرده است و حکم محکومیت را صادر نموده.
2- در مورد اجرائیه صادره از اداره اجرای ثبت دادگاهی صالح به رسیدگی به اعسار و تقسیط است که اگر دعوا قرار بود در دادگاه مطرح شود صلاحیت به اصل دعوا را داشت.
3- اعسار و تقسیط مفاهیم متفاوتی هستند ولی معمولا نتایج یکسانی در پی دارند و آن تقسیط یا همان قسطی کردن محکوم به است.
4- علاوه بر تقسیط و قسطی کردن پس از درخواست اعسار، قاضی در صورت تشخیص میتواند به جای قسطی کردن به بدهکار برای پرداخت مهلت بدهند. ماده 277 قانون مدنی در این خصوص میگوید : (( ............. حالم میتواند نظر به وضعیت مدیون مهلت عادله یا قرار اقساط دهد.))
5- از شخص تاجر و شرکتهای تجاری درخواست اعسار و تقسیط پذیرفته نمیشود و تاجر در صورت داشتن ادعای ناتوانی از پرداخت باید دادخواست ورشکستگی بدهد.
6- اعسار، افلاس و ورشکستگی سه مفهوم مشابه ولی متفاوت هستند.
7- اصلی ترین دلیل در دعوای اعسار شهادت شهود است پس متقاضی اعسار باید استشهادیه را با دقت و وسواس تنظیم نماید.
8- تعیین میزان اقساط کاملا بستگی به نظر و تشخیص و تصمیم و سلیقه قاضی دارد و هیچ ملاک روشنی در قانون در این خصوص وجود ندارد. البته در جائی قانونگذار گفته است که بیشتر از یک سوم از عایدی ماهیانه افراد مجرد و یک چهارم عایدی ماهیانه افراد متاهل را نمیشود توقیف کرد. بسیاری از قضات و محاکم از این ملاک در تعیین میزان اقساط استفاده میکنند.
9- اکثریت قضات و محاکم در صورت پذیرش اعسار و تقسیط مبلغی را به عنوان پیش پرداخت تعیین نموده و مابقی را تقسیط می نماید.
10- برخلاف باور غلط بعضی، داشتن وکیل ضمن دعوای اعسار هیچ ممنوعیتی ندارد و در بسیاری از مواقع نکته ای منفی و به ضرر متقاضی اعسار محسوب نمیشود.
11- جهت طرح یک دعوای اعسار و درخواست تقسیط حتی اگر توانای انتخاب وکیل را ندارید بهتر است قبل از هر اقدامی با یک وکیل مشورت نمائید و از عواقب و اثرات و نتایج دعوای اعسار مطلع شده و مدارک و دلایل را به درستی تنظیم نموده و ترتیب دهید.
12- توجه داشته باشید که بیشتر قضات قبل از رسیدگی به دعوای اعسار از پلیس راهور و اداره ثبت املاک و بانکها در خصوص اموال احتمالی متقاضی اعسار استعلام به عمل می آورند.
13- متقاضی اعسار برای اثبات اعسار خود از پرداخت محكومبه ميبايست دلايل خود را در دعوای اعسار از پرداخت محکوم به و تقاضای تقسیط آن، به دادگاه محترم ارایه کند.
14- یکی از مهمترين دلایل خواهان دعوای اعسار میتواند استشهاديه تنظيمی باشد. با دقت در فرآيند مربوط به دادرسی و توجه به دلايل ابرازی ميتوان به خوبی دريافت كه تشريفات قانونی برای استناد به دليل شرعی شهادت شهود همیشه باید رعايت شوند.
15- مراد از جرح شاهد طبق قانون اعلام فقدان یکی از شرایط لازم جهت شهادت دادن در شاهد. همچنین تعدیل شاهد شهادت بر دارا بودن شرایط لازم برای شهادت در یک شاهد است.
16- در برخی مواقع دیده میشود که استشهادیه تنظیمی دارای ایرادات عدیدهای است. به این صورت که در استشهادیه تنظیمی بدون درج اظهارات شهود تعرفهشده، شهود مذكور صرفا به گواهی اظهارات از پیشنوشتهشده خواهان دعوای اعسار به صورت صوری مبادرت میکنند و صرفا فرم از قبل چاپشده مشخصات خود را به رسم رفاقت پر میکنند. به هر حال در این وضعیت دو حالت بیشتر متصور نیست. در فرض اول شهود فوق علیرغم خواندن مفاد استشهادیه و ملاحظه قید درخواست از آنان جهت بیان اطلاعات خود در خصوص مدعی اعسار، اساسا هیچ اطلاعی از وضعیت مالی وی نداشته و صرفا استشهادیه اخیر را به منظور رفاقت یا سایر معذورات امضا کردهاند. در فرض دیگر شهود اخیر بدون خواندن مفاد استشهادیه و صرفا به رسم رفاقت ذیل هر آنچه كه مدعی اعسار انشاء کرده را بدون آگاهی از مفاد و موضوع اصلی استشهادیه امضاء کردهاند.