تقسیم ارث و اموال مشترک

^{نکات کاربردی تقسیم اموال}

• جهت تقسیم اموال مشترک اعم از مال منقول یا غیرمنقول می توان با مراجعه به دادگاه تقاضای تقسیم نمود. در صورتی که مال مشترک قابل تقسیم نباشد مثل خودرو یا بعد از تقسیم دچار کاهش ارزش قابل توجهی شود مثل آپارتمان ، متقاضی باید درخواست فروش مال مشترک را بکند. 
• تقسیم در قانون مدنی به طرق مختلف صورت میگیرد و مشروط به آن است که مال قابل تقسیم بوده و شرکا ملزم به عدم تقسیم نشده باشند.
• مطابق ماده 591 قانون مدنی این طرق عبارتند از :

1- تقسیم به تراضی : در این نوع تقسیم همه شرکای مال نسبت به تقسیم رضایت دارند. این تقسیم توسط کارشناس یا اهل فن آن صورت میگیرد و شرکا نمیتوانند از آن رجوع کنند مگر به رضایت سایرین.

2- تقسیم به اجبار : مواردی که تراضی توسط شرکا صورت نگیرد حاکم / دادگاه ، حکم به تقسیم اجباری می دهد.

• مشروط به اینکه ضرر به همراه نداشته باشد وگرنه تراضی همه شرکا لازم است.
• معمولا زمانی که یک از شرکا تقاضای تقسیم دارد و سایرین مخالفند دعوای افراز مطرح میکند و دادگاه رای صادر میکند.
• اگر تقسیم موجب ضرر برخی از شرکا باشد و متقاضی بعضی دیگر شرکا باشند، اجبار صورت نمگیرد اما در حالت برعکس اجبار غیر متضررین از تقسیم امکانپذیر است. البته ضرر مورد نظر ضرر فاحش است یا زمانی که مال از مالیت می افتد اساسا تقسیم جایز نیست.

^{تقسیم ارث :}

^{تقسیم به افراز :}

هرگاه سهم الارث هر یک از وراث مشخصا از مالی قابل پرداخت باشد مثل زمانیکه ارث وجه نقد باشد و بتوان سهم هر یک را دقیقا پرداخت نمود.

^{تقسیم به تعدیل :}

زمانی که مال مثل مورد قبلی مثلی نباشد تقسیم به افراز مقدور نیست و یک مال قیمی باید به تعدیل تقسیم شود. مثلا وقتی متوفی یک خانه و دو اتومبیل دارد که قیمت اتومبیل ها با ملک برابری میکند و بدین ترتیب دو پسر او یکی دارای ملک و دیگری صاحب خود رو ها می شود.

^{تقسیم به رد :}

زمانی که مال قیمی است و تعدیل در آن نیز ممکن نیست می توان مال بیشتر را در ید یکی از ورثه قرار داد و مال کمتر را به ضمیمه پول نقد به دیگری پرداخت نمود که معنی رد کردن میدهد.

^{فروش :}

زمانی که هیچ یک از راه های فوق میسر نشود اموال متوفی فروخته شده و از محل آن سهم الارث وراث پرداخت میشود. مثلا در خصوص ملکی که افراز آن موجب میشود سهم یکی نبش خیابان و سهم دیگری در انتهای دیگری باشد موجب تضرر میگردد و زمانیکه تعدیل میسر نشود وراث حاضر به پرداخت پول به رد هم نشوند. ناچارا ملک به فروش رسیده و سهام پرداخت میگردد.