حضانت و ملاقات فرزند مشترک و دستور ملاقات فوری

^{تعریف، آثار و احکام حضانت و ملاقات فرزند}

^{تعریف حضانت فرزند}

منظور از حضانت یا حق حضانت فرزند حق هر یک از ابوین (پدر و مادر) برای داشتن فرزند در کنار خود است.حق حضانت هیچ ارتباطی با ولایت و قیمومیت یا مفاهیم این چنینی ندارد و فقط مختص به پدر و مادر است و پدربزرگ یا مار بزرگ یا عمه یا خله یا دایی یا عمو یا برادر و یا خواهر چنین حقی ندارند و در صورت فوت هر یک از ابوین حضانت به طور کامل به دیگری می رسد.

^{تعریف حق ملاقات فرزند}

حق ملاقات که در کنار حق حضانت مطرح می شود و مورد بحث و طرح قرار می گیرد عبارت است از اینکه هر گاه به حکم قانون و یا بر اساس توافق زوجین یکی از والدین عهده دار حضانت باشد والد دیگر حق ملاقات یا به نحو توافق یا به حکم دادگاه را خواهد داشت.

^{ویژگی های حق حضانت و ملاقات فرزند مشترک}

• حق حضانت و حق ملاقات فقط جنبه حق ندارد و تکلیف هر یک از ابوین هم هست یعنی در دوره ای که به حکم قانون یکی از والدین مسئول و ذیحق برای حضانت شناخته شده اگر والد دیگر هم ان را رد کرده و قبول نکند آن کسی که حق حضانت دارد مکلف به قبول حضانت نیز محسوب می شود و از این رو است که قانون گذار در ماده 1168 قانون مدنی نگهداری و حضانت اطفال را حق و تکلیف هر یک از ابوین دانسته است.
• به حکم قانون، حضانت برای دختر و پسر تا پایان سن 7 سالگی حق مادر و پس از آن تا پایان سن بلوغ حق پدر است. (پسر 18 سال تمام قمری و دختر 9 سال تمام قمری)
• امکان لغو و سلب حضانت در دوره ای که این حق برای یکی از ابوین وجود دارد توسط دیگری (هر چند مشکل) وجود دارد.مثل اینکه مادر ادعا کند که پدر صلاحیت نگهداری فرزند را ندارد یا محیط زندگی او نامناسب برای کودک است یا اخلاق، رفتار، منش و عملکرد یا حتی شغل پدر مناسب حال فرزند نیست، دادگاه ضمن رسیدگی و تشخیص موضوع، حکم به لغو یا سلب حضانت می دهد این امکان برای پدر علیه مادر نیز وجود دارد.
• به حکم ماده 1170 در صورتی که مادر در دوره حق حضانت ازدواج نماید این حق به پدر منتقل می شود اما چنین حقی در صورت ازدواج پدر برای مادر نیست.
• حق حضانت و ملاقات و امکان اعمال و مطالبه آن مختص طلاق نیست و به هر دلیلی که پدر و مادر از هم جدا زندگی نمایند ضرورت تعیین تکلیف حضانت و ملاقات پیش می آید.
• در هر حال نفقه فرزند از زمان تولد تا پایان تحصیل ( و حتی گاهی شاید بیشتر) به عهده پدر است پس در فرضی که مادر اعمال حق حضانت می نماید و نگهداری و تربیت فرزندان بر عهده مادر است پرداخت نفقه بر عهده پدر است.

^{راه های اقدام قانونی در خواست حضانت و ملاقات فرزند}

1- برای درخواست اعمال حق حضانت و گرفتن طفل از والد دیگر که اجازه اعمال این حق را نمی دهد و در این خصوص توافق هم نمی نماید فرد ذیحق به دادگاه خانواده مراجعه نموده و اعمال این حق را در قالب دادخواست حضانت یا دادخواست ملاقات از دادگاه صالح مطالبه می نماید.

2- در صورت وجود فوریت امکان تقاضای رسیدگی فوری یا دادرسی فوری یا دستور موقت در این خصوص وجود دارد که در این قالب مدعی حق قبل از رسیدگی به اصل دعوا دستور موقتی را از دادگاه اخذ نموده و بطور فوری برای ملاقات یا اعمال حق حضانت، فرزند  را نزد خود می برد.

3- به حکم مقررات موجود والدی که حق حضانت با او است اگر به حق ملاقات والد دیگر احترام نگذارد و امکان آن را فراهم ننماید، دیگری حق سلب حضانت یا لغو حضانت به علت این تخطی و تخلف را خواهد داشت.هم چنین است در مورد کسی که حق ملاقات دارد و راس موعد فرزند را نزد صاحب حق حضانت بر نمی گرداند.

^{مطالب مرتبط با حضانت و ملاقات فرزند:}

1- حضانت فرزند ملاقات فرزند رای دادگاه

2- دلایل سلب حضانت و لغو حضانت فرزند

3- نمونه رای سلب حضانت یا لغو حضانت فرزند

4- نمونه رای مطالبه نفقه فرزندان مشترک