تعریف و احکام مهرالمثل

^{نکات مهم مهر المثل} 

• مهرالمثل به نوعی از مهر گفته می شود که بدلیل بطلان شرط مهریه یا بطلان عقد نکاح تحت شرایطی که مهم ترین آن وقوع نزدیکی است، به زوجه تعلق می گیرد.
• مرجع صالح برای طرح دعوی مطالبه مهرالمثل دادگاه خانواده محل اقامت خوانده یا محل تنظیم سند می باشد.
• همچنین طبق ماده 12 قانون حمایت از خانواده زوجه میتواند در محل اقامت خود نیز طرح دعوا کند.
• لازم به ذکر است مطالبه مهرالمثل نیز مانند مهرالمسمی از جمله دعاوی خانواده است و مستلزم پرداخت هزینه دادرسی دعاوی مالی می باشد.
• میزان مهرالمثل را کارشناس  با توجه به شرایط فردی، اجتماعی و خانوادگی زن تعیین می کند و ملاک و رویه واحدی برای تعیین میزان آن وجود ندارد.
• مدارک لازم جهت طرح دعوی مهرالمثل عبارتند از:

1- تصویر مصدق سند ازدواج
2- تصویر مصدق سند طلاق

^{مواردی که زن مستحق مهرالمثل می باشد} 

1- هرگاه مهر در عقد تعیین نشده باشد و قبل از تراضی بر مهر معین بین زوجین نزدیکی واقع شده باشد.
2- هرگاه عدم مهر در عقد شرط شده باشد و قبل از تراضی زوجین بر مهر نزدیکی واقع شود.
3- هرگاه توافق طرفین در مورد مهر المسمی به جهتی از جهات باطل باشد مثل عدم قابلیت تملک مالی تعیین شده و یا مبهم بودن آن در این صورت زوجه مستحق مهرالمثل خواهد بود
4- چنانچه عقد نکاح باطل و زن جاهل به بطلان بوده باشد و در اثر عقد نکاح باطل زن اقدامی به نزدیکی کرده باشد مستحق مهرالمثل خواهد بود
زوجه یا نماینده قانونی او می تواند طرح دعوی مطالبه مهرالمثل نماید.

^{مواد قانون مدنی در خصوص مهر المثل}

ماده 1087

اگر در نکاح دائم مهر ذکر نشده یا عدم مهر شرط شده باشد نکاح صحیح است و طرفین مىتوانند بعد از عقد مهر را به تراضى معیّن کنند و اگر قبل از تراضى بر مهر معین بین آنها نزدیکى واقع شود زوجه مستحق مهر المثل خواهد بود. 
ماده 1089

ممکن است اختیار تعیین مهر به شوهر یا شخص ثالثى داده شود در این صورت شوهر یا شخص ثالث مىتواند مهر را هرقدر بخواهد معیّن کند. 
ماده 1090

اگر اختیار تعیین مهر به زن داده شود زن نمىتواند بیشتر از مهر المثل معیّن نماید. ماده 1091. براى تعیین مهر المثل باید حال زن از حیث شرافت خانوادگى و سایر صفات و وضعیت او نسبت به اماثل و اقران و اقارب و همچنین معمول محل و غیره در نظر گرفته شود. 
ماده 1093

هرگاه مهر در عقد ذکر نشده باشد و شوهر قبل از نزدیکى و تعیین مهر زن خود را طالق دهد زن مستحق مهر المتعه است و اگر بعد از آن طالق دهد مستحق مهر المثل خواهد بود. 
ماده 1099

در صورت جهل زن به فساد نکاح و وقوع نزدیکى زن مستحق مهر المثل است
ماده 1100

در صورتى که مهر المسمى مجهول باشد یا مالیّت نداشته باشد یا ملک غیر باشد در صورت اوّل و دوم زن مستحق مهر المثل خواهد بود و در صورت سوم مستحق مثل یا قیمت آن خواهد بود مگر اینکه صاحب مال اجازه نماید.