_{^{آیا فرزند می تواند به هبه انجام شده با مادر رجوع کند ؟}}

• هبه عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را مجانا به شخص دیگری تملیک می کند ؛ از این تعریف قانون مدنی مشخص می شود که هبه از عقود تملیکی است و واهب به عنوان طرف ایجاب تملیک کننده و متهب به عنوان طرف گیرنده عین موهوبه طرفین عقد هبه را تشکیل خواهند داد. 
• یکی از شروط اساسی صحت عقد هبه قبض شخص متهب می باشد؛ طبق ماده ۷۹۸ قانون مدنی و نظر مشهور فقها قبض شرط صحت عقد هبه می باشد؛ قبض نیز شرایط خاصی را در بر نمیگیرد همین امکان تصرف شخص متهب فراهم شود یا عرفا به نحوی باشد که بتوان آن را قبض نامید ، صحت قبض در عقد هبه محرز خواهد شد. (ماده ۷۹۵ قانون مدنی)
• پس در صورتیکه هر یک از طرفین عقد ، بعد از عقد و قبل از قبض فوت کنند عقد هبه باطل می گردد زیرا عقد هبه قبل از قبض جایز است و هبه با فوت واهب یا متهب از بین خواهد رفت. ( ماده ۸۰۲ قانون مدنی) 
• مهمترین مسئله در سوال امکان رجوع یا فسخ عقد هبه است؛ ماده ۸۰۳ قانون مدنی که اصل را بر رجوع به عین موهوبه توسط واهب قرار داده است مگر در موارد خاصه که در ماده احصا شده است. 
• بند اول ماده اشاره به موردی دارد که متهب یعنی شخص گیرنده عین موهوبه پدر مادر یا اولاد باشد. در اینصورت رجوع به عین موهوبه یا فسخ قرارداد ممکن نیست .

_{^{پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص امکان رجوع و فسخ هبه به مادر}}

♦  عدم قابلیت رجوع به دلیل خویشاوندی که خود فقها نیز اتفاق نظر ندارند و قانون مدنی نیز از انبوه اختلاف نظر فقط پدر مادر و اولاد واهب یعنی شما را به عنوان استثناء بر رجوع از عقد هبه برگزیده است. 
البته در فرض سوال به طور کامل مشخص نیست که مادر به عنوان متهب عین موهوبه را عرفا قبض کرده است یا خیر؛ در صورتیکه مادر شما عین موهوبه را قبض نکرده باشد با فوت او قبل از قبض عقد هبه باطل است و عین موهوبه در ملکیت واهب یعنی شما باقی خواهد ماند. 
♦  البته که موردی دیگری که باعث شده است امکان رجوع شما را از بین ببرد بند چهارم ماده ۸۰۳ قانون مدنی است که اشعار بر عدم قابلیت رجوع به لحاظ تغییر در عین موهوبه دارد. یعنی هر نوع تغییری که عرف آن را تغییر در عین موهوبه بشناسد امکان رجوع واهب را از بین می برد. مانند همین مورد که زمین با ساخت و ساز عرفا ماهیت عین موهوبه تغییر یافته و به خانه تبدیل شده است .

_{^{مستندات قانونی - رجوع از هبه به مادر}}

ماده 795 قانون مدنی

هبه عقدی است که به موجب آن یک نفرمالی رامجانابه کس دیگری تملیک می کند تملیک کننده واهب طرف دیگر را متهب ،مالی راکه مورد هبه است عین موهوبه می گویند.

ماده 798 قانون مدنی

هبه واقع نمی شود مگر با قبول و قبض متهب اعم از اینکه مباشر قبض خودمتهب باشد یا وکیل او و قبض بدون اذن واهب اثری ندارد.

‌ماده 802 قانون مدنی

اگر قبل از قبض واهب یا متهب فوت کند هبه باطل می شود.

ماده 803 قانون مدنی

بعدازقبض نیزواهب می تواندبابقاع عین موهوبه ازهبه رجوع مگردرمواردذیل:

1) در صورتی که متهب پدر یا مادریا اولاد واهب باشد.

2) درصورتی که هبه معوض بوده و عوض هم داده شده باشد.

3) در صورتی که عین موهوبه از ملکیت متهب خارج شده یا متعلق حق غیر واقع شود خواه قهرام ثل اینکه متهب به واسطه فلس محجور شود خواه اختیارا مثل اینکه عین موهوبه به رهن داده شود.

4) درصورتی که درعین موهوبه تغییری حاصل شود.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما