_{^{وضعیت بلوغ و امکان طرح دعوا و اداره اموال دختر 9 سال چگونه است؟}}

• اهلیت یعنی شایستگی ای که قانون به یک نفر می دهد تا آن فرد بتواند صاحب یک حق شود و یا آن را اجرا کند. در صورتی که شخصی بخواهد در دادگاه دعوایی را طرح کند باید به لحاظ قانونی اهلیت یا صلاحیت لازم برای اقامه دعوا را داشته باشد. 
• در رابطه با اینکه آیا دختر بالای 9 سال بالغ است و می تواند طرح دعوا کند یا خیر باید گفت به موجب اصل سی و چهارم قانون اساسی، دادخواهی حق مسلم هر فـرد اسـت و همـه افـراد ملت میتوانند به دادگاههاي دادگستري مراجعه نمایند.
• اما اعمال حق دادخواهی به عنـوان یـک حق مسلم داراي شرایطی است. یکی از شرایط آن است که خواهان بالغ باشد. سن بلوغ در پسر پانزده سال تمام قمري و در دختر نه سال تمام قمري است. 
• اهلیت براي اقامه دعوي داشتن هیجده سال سن است مگر در امور غیر مـالی و یـا در امـوري که صغیر ممیز حق تصرف در آن را دارد (مستند به مواد 86 و 96 قانون امور حسبی).
• ماده 86 قانون امور حسبی مقرر می دارد محجور ممیز می‌تواند اموال و منافعی را که به سعی خود او حاصل شده است با اذن ولی یا قیم اداره نماید.
• همچنین به موجب ماده 96 همین قانون "محجور ممیز می‌تواند از قیم برای ندادن هزینه و کوتاهی او در تربیت و نگاهداری خود شکایت نماید در این صورت هر گاه دادگاه‌شکایت را وارد دید دستوری که مناسب است می‌دهد و قیم باید بر طبق آن دستور عمل کند.."
• لازم به ذکر است که اگـر خواهـان اهلیـت نداشـته باشـد، دعـواي او قابل استماع نیست و دادگاه در صورت احراز باید قرار عدم استماع به جهـت نداشـتن اهلیـت صادر نماید.
• همچچنین به موجب بند 3 ماده 84 قانون ایین دادرسی مدنی اگر خواهان به جهتی از جهات قانونی از قبیل صغر، عدم رشد، جنون یا ممنوعیت از تصرف در اموال در نتیجه حکم ورشکستگی اهلیت قانونی برای اقامه دعوا را نداشته باشد، خوانده دعوا می تواند به این موضوع اعتراض نماید که به آن ایراد عدم اهلیت اصحاب دعوی گفته می شود.

_{^{پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص اهلیت اقامه دعوا}}

♦  در پاسخ به این پرسش که  آیا دختر بالای 9 سال بالغ است و می تواند طرح دعوا کند یا خیر باید گفت اگر موضوع دعوا مال باشد بله و اگر موضوع غیر مالی باشد خیر.

♦  در واقع مبنای حجر صغیر حمایت از او می باشد به همین خاطر برخلاف علیات و امور مالی او که باطل است، انجام امور غیر مالی توسط صغیر ممیز بلامانع است.ماده 1212 قانون مدنی در این باره مقرر می دارد اعمال و اقوال صغیر تا حدی که مربوط به اموال و حقوق مالی او باشد باطل و بلااثر است معذالک صغیر ممیز میتواند تملک ‌بلاعوض کند. مثل قبول هبه و صلح بلاعوض و حیازت مباحات.

_{^{مستندات قانونی - سن قانونی برای طرح دعوا}}

اصل ۳۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
دادخواهی حق مسلم هر فرد است و هر کس می‌تواند به منظور دادخواهی به دادگاه‌های صالح رجوع نماید. همه افراد ملت حق دارند این گونه دادگاه‌ها را در دسترس داشته باشند و هیچ‌کس را نمی‌توان از دادگاهی که به موجب قانون حق مراجعه به آن را دارد منع کرد.

ماده 1207 قانون مدنی
اشخاص ذیل محجور و از تصرف در اموال و حقوق مالی خود ممنوع هستند : -1 صغار؛ -2 اشخاص غیررشید؛ 3 – مجانین

ماده 1208 قانون مدنی
غیر رشید کسی است که تصرفات او در اموال و حقوق مالی خود عقلایی نباشد .

ماده 1210 قانون مدنی
هیچ کس را نمیتوان بعد از رسیدن به سن بلوغ به عنوان جنون یا عدم رشد محجور نمود مگر آن که عدم رشد یا جنون او ثابت شده باشد . تبصره  1- سن بلوغ در پسر پانزده سال تمام قمري و در دختر نه سال تمام قمري است
تبصره 2 - اموال صغیري را که بالغ شده است در صورتی میتوان به او داد که رشد او ثابت شده باشد

ماده 1212 قانون مدنی
اعمال و اقوال صغیر تا حدي که مربوط به اموال و حقوق مالی او باشد باطل و بلااثر است معذلک صغیر ممیز میتواند تملک بلاعوض کند مثل قبول هبه و صلح بلاعوض و حیازت مباحات.

ماده 1214 قانون مدنی
معاملات و تصرفات غیر رشید در اموال خود نافذ نیست مگر با اجازه¬ي ولی یا قیم او اعم از این که این اجازه قبلاً داده شده باشد یا بعد از انجام عمل. معذلک تملکات بلاعوض از هر قبیل که باشد بدون اجازه هم نافذ است

ماده 1217 قانون مدنی
اداره¬ي اموال صغار و مجانین و اشخاص غیررشید به عهده¬ي ولی یا قیم آنان است به طوري که در باب سوم از کتاب هشتم و مواد بعد مقرر است.

ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی
در موارد زیر خوانده می تواند ضمن پاسخ نسبت به ماهیت دعوا ایراد کند:
۱- دادگاه صلاحیت نداشته باشد.
۲- دعوا بین همان اشخاص در همان دادگاه یا دادگاه هم عرض دیگری قبلا اقامه شده و تحت رسیدگی باشد و یا اگر همان دعوا نیست دعوایی باشد که با ادعای خواهان ارتباط کامل دارد.
۳- خواهان به جهتی ازجهات قانونی از قبیل صغر، عدم رشد، جنون یا ممنوعیت از تصرف دراموال در نتیجه حکم ورشکستگی، اهلیت قانونی برای اقامه دعوا نداشته باشد.
۴- ادعا متوجه شخص خوانده نباشد.
۵- کسی که به عنوان نمایندگی اقامه دعوا کرده از قبیل وکالت یا ولایت یا قیمومت و سمت او محرز نباشد.
۶- دعوای طرح شده سابقا بین همان اشخاص یا اشخاصی که اصحاب دعوا قائم مقام آنان هستند، رسیدگی شده نسبت به آن حکم قطعی صادر شده باشد.
۷- دعوا بر فرض ثبوت اثر قانونی نداشته باشد از قبیل وقف و هبه بدون قبض.
۸- مورد دعوا مشروع نباشد.
۹- دعوا جزمی نبوده بلکه ظنی یا احتمالی باشد.
۱۰- خواهان در دعوای مطروحه ذی نفع نباشد.
۱۱- دعوا خارج از موعد قانونی اقامه شده باشد.

ماده 86 ‌قانون امور حسبی
محجور ممیز می‌تواند اموال و منافعی را که به سعی خود او حاصل شده است با اذن ولی یا قیم اداره نماید.

ماده 96 ‌قانون امور حسبی
محجور ممیز می‌تواند از قیم برای ندادن هزینه و کوتاهی او در تربیت و نگاهداری خود شکایت نماید در این صورت هر گاه دادگاه‌شکایت را وارد دید دستوری که مناسب است می‌دهد و قیم باید بر طبق آن دستور عمل کند.
مفاد این ماده در موردی که دادستان کوتاهی قیم را در تربیت و نگاهداری محجور و دادن هزینه او به دادگاه اطلاع بدهد اجرا خواهد شد.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما