دادسرا و دادگاه نظامی

_{^{جرائم اشخاص ذیل در دادگاه و دادسرای نظامی رسیدگی می شود}}

1- کارکنان ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و سازمانهای وابسته به آن
2- کارکنان ارتش جمهوری اسلامی ایران و سازمانهای وابسته
3- کارکنان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و سازمانهای وابسته
4- کارکنان وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمانهای وابسته به آن
5- کارکنان نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
6- کارکنان وظیفه از شروع خدمت تا پایان آن
7- محصلان مراکز آموزش نظامی و مراکز آموزش وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در داخل و خارج از کشور
8- کسانی که بطور موقت در خدمت نیروهای مسلح هستند.
9- کارکنان وزارت اطلاعات
10- اسرای ایرانی و اسرای بیگانه
11- پرسنل مامور به خدمت در سازمانهای دیگر

مطابق ماده 571 قانون آیین دادرسی کیفری، سازمان قضایی نیروهای مسلح که در این قانون به اختصار سازمان قضایی نامیده می شود، شامل دادسرا و دادگاههای نظامی به شرح مواد آتی است:

در مراکز هر استان، سازمان قضایی استان متشکل از دادسرا و دادگاههای نظامی است. در شهرستانها در صورت نیاز، دادسرا نظامی ناحیه تشکیل می شود. حوزه قضایی دادسرای نواحی به تشخیص رئیس قوه قضاییه تعیین می شود. 

_{^{دادگاههای نظامی عبارتند از :}}

1- دادگاه نظامی یک
2- دادگاه نظامی دو
3- دادگاه تجدیدنظر نظامی
4- دادگاه نظامی دو زمان جنگ
5- دادگاه نظامی یک زمان جنگ
6- دادگاه تجدیدنظر نظامی زمان جنگ

_{^{جرائم مربوط به جنگ که توسط نظامیان ارتکاب می یابد و در دادگاه زمان جنگ رسیدگی می شود عبارتند از :}}

1- کلیه جرائم ارتکابی که در مناطق عملیاتی در حدود صلاحیت سازمان قضایی

2- جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی در حدود صلاحیت سازمان قضایی

3- جرائم مربوط به امور جنگی مرتبط با اقدامات عملیاتی، گرچه محل وقع آن خارج از مناطق عملیاتی باشد.

_{^{صلاحیت سازمان قضایی :}}

به جرائم مربوط به وظایف خاص نظامی یا انتظامی اعضای نیروهای مسلح به جز جرائم در مقام ضابط دادگستری در سازمان قضایی رسیدگی می شود. رسیدگی به جرائمی که امام خمینی و مقام معظم رهبری اجازه فرموده اند در دادگاه ها و دادسراهای سازمان قضایی نیروهای مسلح رسیدگی می شود مادامی که از آن عدول نشده.

جرم در مقام ضابط دادگستری جرمی است که ضابطان در حین انجام وظایف قانونی خود در ارتباط با جرائم مشهود و یا در راستای اجرای دستور مقام قضایی دادگستری مرتکب می شوند.