بعد از نام گذاری نوزاد و طفل توسط پدر و مادر ممکن است به هر دلیلی از جمله اختلاف عقاید یا تغییر فرهنگ جامعه یا پیدا کردن معانی مذموم بعد از نامگذاری، یا تفاوت نام مندرج در شناسنامه و نامی کهاو را صداکرده و خوانده اند، فرد تصمیم به تغییر نام یا اسم کوچک خود بگیرد. تحت شرایطی اداره ثبت احوال به صرف درخواست از طرف متقاضی این کار را انجام می دهد ولی اگر فرد تصمیم به تغییر اسم مذهبی و اسم عادی و اسم متعارف خود بگیرد اصولاً اداره ثبت احوال با تقاضا موافقت ننموده و متقاضی تغییر نام مجبور است برای اینکه به دادگاه حقوقی مراجعه نموده و به طرفیت ثبت احوال دادخواست تغییر نام یا دادخواست تغییر اسم مندرج در شناسنامه بدهد. پرونده تغییر اسم شناسنامه یا نام کوچک اگر به درستی و اصولی مطرح شود درصد موفقیت در این دعوا بالا خواهد بود، بنابراین توصیه می کنیم در صورتی که قصد شکایت علیه ثبت احوال جهت تغییر اسم شناسنامه ای خود را دارید حتما با یک وکیل آگاه و متخصص مشورت نموده و یا مدیریت دعوای خود را به وی بسپارید.
مقررات و روش تغییر اسم یا نام کوچک در شناسنامه

نکات مهم تغییر نام دادخواست تغییر نام
1- اداره ثبت احوال درخواست تغییر اسامی مذهبی مثل (فاطمه،زهرا،علی،محمد) را نمی پذیرد و تنها راه برای کسی که اصرار به تغییر این اسامی دارد مراجعه به دادگاه و تشکیل پرونده تغییر اسم شناسنامه و تقدیم دادخواست تغییر نام است، با این وجود دادگاه هم به شدت در مقابل تغییر اسامی مذهبی مقاومت می کنند!!!!!!!
2- اگر تقاضای شما در اداره ثبت احوال پذیرفته نشد و اسم شما از اسامی مذهبی یا اسامی معمولی و عادی و متعارف است بهتر است خود رأساً برای تغییر نام و تقدیم دادخواست اقدام ننمایید و انجام کار را به یک وکیل با تجربه در خصوص اصلاح شناسنامه مراجعه ننمایید.
3- دفتر وکالت ما با داشتن سوابق متعدد تغییر نام در پرونده های پیچیده این افتخار را دارد که در صورت اصرار به تغییر نام توسط متقاضی و عزم جدی و تصمیم قطعی مراجعین در هر صورت حتی در صورت وجود اسامی مذهبی پروسه تغییر نام را به نفع متقاضیان با موفقیت طی نماید.
4- در صورت نیاز به اطلاع از نحوه اقدام حقوقی در خصوص تغییر نام خانواگی با ما در تماس و ارتباط باشید.
پرونده عملی تغییر اسم شناسنامه یا نام کوچک
پرونده عملی تغییر نام شناسنامه
شرح پرونده تغییر نام شناسنامه
خواهان دادخواستی به خواسته رسیدگی و صدور حكم مبنی بر تغییر نام كوچك از عفت به شیما به انضمام تصاویر مصدق شناسنامه و استشهادیه محلی و رضایتنامه پدر و با ابطال تمبر دعوای غیرمالی تقدیم دادگاه محترم كرده است.
وی در بخش مربوط به شرح دادخواست عنوان میكند : «نام اینجانب پس از تولد بنا بر اصرار بزرگان فامیل عفتالسادات گذاشته شده است كه از همان اوایل علیرغم اخذ شناسنامه با نام مذكور در محیط خانواده و نزد فامیل و آشنایان به نام شیماالسادات مشهور شدم، به طوری كه اینجانب با این اسم مانوس شده و چون این اسم (عفتالسادات) مورد پذیرش جوانان امروزی نمیباشد، به این ترتیب در محیط دانشگاهی با دوگانگی روبرو شدهام.
با توجه به مراتب فوق و رضایت پدر اینجانب صدور حكم مبنی بر تغییر نام از عفتالسادات به شیماالسادات و الزام اداره ثبت احوال تهران به صدور شناسنامه با نام جدید را از محضر دادگاه محترم درخواست میكنم.
جریان پرونده تغییر اسم شناسنامه
دادخواست تغییر نام و ضمائم مصدق آن توسط معاونت محترم مجتمع به شعبه دادگاه حقوقی جهت رسیدگی ارجاع میشود و دفتر شعبه مربوطه با توجه به اینكه دادخواست تغییر اسم شناسنامه و ضمایم به تعداد لازم نبوده دستور میدهد كه به خواهان امر را ابلاغ كند، والا قرار رد دفتر صادر خواهد شد و با توجه به رفع نقص در فرجه قانونی پرونده به نظر ریاست دادگاه میرسد و دستور اقدام وفق ماده 64 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب سال 1379 از جانب ریاست شعبه دادگاه حقوقی صادر و انجام میگیرد.
در تاریخ مقرر با تشکیل پرونده تغییر اسم شناسنامه، جلسه دادگاه تشكیل شده و خواهان عرایض خود را به شرح دادخواست عنوان میكند و نماینده خوانده نیز طی لایحهای در دفاع بیان میكند كه نام خواهان براساس اظهارات ولی قهری خواهان بدون وقوع اشتباه تنظیم شده است و مدت 19 سال خواهان در تمام مراحل زندگی اجتماعی خود از شناسنامه مذكور استفاده كرده است.
از طرف دیگر این اداره تنها در مواردی مبادرت به تغییر نام فرد میكند كه نام فرد زشت و زننده و خلاف دین و فرهنگ اصیل ایرانی باشد. دادگاه با توجه به محتویات و مندرجات پرونده ختم رسیدگی را اعلام و به شرح ذیل مبادرت به صدور رای میكند.
رای دادگاه درخصوص تغییر نام کوچک
در خصوص دادخواست خانم عفتالسادات به طرفیت اداره ثبت احوال تهران به خواسته تغییر نام كوچك از عفت به شیما كه خواهان توضیحات را در دادخواست تقدیمی خود داده است و خوانده در دفاع نیز مطالبی را عنوان میكند، دادگاه با توجه به محتویات و مندرجات پرونده و نظر به اینكه نام خواهان یكی از اسامی سنتی ایرانی و مذهبی میباشد و مطابق جنس خواهان است و هیچگونه دلایلی مبنی بر زننده و زشت بودن و خلاف دینی و فرهنگ اسلامیباشد از طرف خواهان ارایه نشده است، با توجه به مراتب فوق دعوای خواهان به نظر این دادگاه غیر ثابت تشخیص داده شده و به استناد ماده 4 قانون ثبت احوال و ماده 197 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب سال 1379، حكم به بطلان دعوی خواهان صادر و اعلام میكند. رای صادره حضوری بوده و ظرف مدت بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظردر محاكم تجدیدنظر استان تهران است.
نسبت به رای صادره دادگاه بدوی اعتراض میشود و محكومعلیه (خواهان بدوی) درخواست تجدیدنظر كرده و با ابطال تمبر دعوای غیرمالی و انضمام مدارك مصدق خویش دادخواست تجدیدنظر خود را به شعبه دادگاه بدوی صادركننده رای تقدیم و دلایل نامبرده بیشتر همان موضوعات مطروحه بدوی میباشد و تجدیدنظر خوانده نیز در مقابل لایحه خویش را تقدیم میكند و پرونده جهت رسیدگی به شعبه دادگاه تجدیدنظر استان تهران ارجاع میشود.
شعبه مذكور پس از بررسی، پرونده را با استناد به تبصره 2 ماده 339 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب سال 1379 به شعبه دادگاه بدوی اعاده میكند و در آن عنوان میكند كه دادخواست تجدیدنظر خارج از مهلت قانونی داده شده است و جهت صدور قرار رد به دادگاه صادركننده رای بدوی اعاده میكند.
نمونه پرونده عملی اصلاح شناسنامه و تغییر نام
رای دادگاه تجدیدنظر با موضوع تغییر نام
رای دادگاه بدوی در خصوص دادخواست تجدیدنظر درخصوص دادخواست خانم عفتالسادات به طرفیت اداره ثبت احوال تهران به خواسته تجدیدنظرخواهی از دادنامه شماره … مورخ 3/4/92 صادره از شعبه محاكم عمومی حقوقی تهران با توجه به اینكه دادنامه در تاریخ 25/5/92 به خواهان وفق ماده 68 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب سال 1379 ابلاغ واقعی شده است كه تجدیدنظرخواهی در تاریخ 16/6/92 به عمل آمده است كه حسب دادنامههای شماره … و …. صادره از شعبه دادگاه تجدیدنظر استان تهران تجدیدنظرخواهی خارج از مهلت قانونی به عمل آمده است، لذا به استناد تبصره 2 ماده 339 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب سال 1379 رد دادخواست تجدیدنظر صادر و اعلام میكند. رای صادره حضوری بوده و ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر در محاكم تجدیدنظر استان تهران است.
تحلیل پرونده تغییر اسم شناسنامه
- همانطور که ملاحظه میشود این پرونده بدلیل عدم رعایت شرایط قانونی و احتمالا فقدان آگاهی و تجربه از سوی متقاضی، رد شده و منجر به نتیجه تغییر نام و اصلاح شناسنامه نشده است. همچنین احتمالا فرد خواهان و تقدیم کننده دادخواست تغییر نام دلایل کافی نداشته و موفق به توجیه و اقناع ذهن قاضی رسیدگی کننده نشده است.
- به موجب قانون ثبت احوال انتخاب نام با اعلامكننده است.
- برای نامگذاری یك نام ساده یا مركب كه عرفاً یك نام محسوب میشود، انتخاب خواهد شد.
- انتخاب نامهایی كه موجب هتك حیثیت مقدسات اسلامی میشود و همچنین انتخاب عناوین و القاب و نامهای زننده و مستهجن یا نامناسب با جنس ممنوع است.
- تشخیص نامهای ممنوع با شورای عالی ثبت احوال میباشد.
- ذكر سیادت در اسناد سجلی ساداتی كه سیادت آنان در اسناد سجلی پدر و یا جد پدری مندرج باشد و یا سیادت آنان با دلایل شرعی ثابت شود، الزامی است، مگر كسانی كه خود را سید ندانند و یا عدم سیادت آنان شرعا احراز شود.
- از نظر شكلی دادخواست در مرحله بدوی دارای ایرادی بوده مبنی بر اینكه تعداد دادخواست و ضمایم آن بایستی به تعداد خواندگان به علاوه یك نسخه باشد و در این موضوع خواهان دعوا این امر را رعایت نكرده بوده و از ناحیه دفتر دادگاه اخطار میشود كه خواهان در موعد مقرر نسبت به رفع نقص اقدام میكند و در قسمتهای دیگر تشریفات دادرسی وفق قانون صورت گرفته و در قسمت رای نیز دادگاه به درستی و با استدلالات متقن قانونی خواسته خواهان را موافق قوانین تشخیص نمیدهد، زیرا كه این امر یعنی تغییر نام كوچك همانگونه كه اشاره شده است در خصوص نامهایی با شرایط خاص یعنی زشت و زننده بودن و مخالف عرف و فرهنگ و مذهب بودن انجام میگیرد و این در حالی است كه نام خواهان هیچ یك از شرایط را دارا نبوده است، به این ترتیب دادگاه محترم بدوی به درستی صدور رای كرده است .
- در خصوص تجدیدنظرخواهی نیز چون تجدیدنظرخواهی خارج از موعد قانونی یعنی 20 روز صورت گرفته است، دادگاه محترم بدوی براساس رای دادگاه محترم تجدیدنظر به موجب تبصره 2 ماده 339 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب سال 1379 اقدام به صدور قرار رد كرده است كه این امر نیز با عنایت به تاریخهای ابلاغ و تجدیدنظرخواهی كاملا درست و منطبق با قانون صورت گرفته است.
ارتباط با وکیل متخصص دعاوی حقوقی – 02188019243