تنظیم متن قرارداد بخشش یا هبه نامه

قرارداد هبه یا بخشش به قراردادی مجانی (بدون نیاز به ضرورت وجود عوض) گفته می شود که البته میتوان در آن عوض هم درج و شرط نمود ولی برخلاف عقود معاوضی مثل بیع و اجاره، وجود عوض شرط صحت عقد نیست.در هر حال به این قرارداد در عرف بخشش هم گفته می شود و می تواند موضوع آن هرگونه مال و حتی دین باشد.به بخشش دین در اصطلاح قانونی ابراء گفته می شود. قرارداد هبه یا بخشش اصولاً از جمله قرارداد های لازم الاجرا است و طرفین باید به بقا آن ملزم و پایبند باشند مگر در موارد استثنایی (مثل ماده 803 قانون مدنی).توصیه می شود قبل از هر اقدامی جهت انتخاب قالب قرارداد و شرایط آن خصوصا قبل از تنظیم متن قرارداد هبه یا بخشش حتما با یک وکیل متخصص قراردادها مشورت نمایید.

 تنظیم تخصصی متن انواع قرارداد توسط وکیل

نمونه هبه نامه یا قرارداد بخشیدن مال :

مشخصات واهب یا هبه کننده : 

خانم/آقای ……….      به شماره شناسنامه : ………….    صادره از : ……..     به کدملی : …….     به نشانی : …………… .
 

مشخصات متهب یا هبه گیرنده :

 خانم/آقای ……….      به شماره شناسنامه : …………     صادره از : ……..     به کدملی : ………    به نشانی : …………… .
 

عین موهوبه یا موضوع عقد هبه :

 تمامی شش دانگ یک باب دکان به پلاک ثبتی……واقع در…….. و نیز کلیه حقوق مادی و عینی نسبت به حق کسب، پیشه یا تجارت و سرقفلی در شش دانگ مغازه مورد.

 
عوض قرارداد هبه:

 مبلغ یک هزار ریال که تماماً و نقداً به واهب تملیک گردیده با ا قرار .

نکته : همانطور که گفته شد وجود عوض از ارکان عقد هبه و شرط صحت آن نیست ولی طرفین می توانند مبلغ و عوضی را هم به صورت شرط ضمن عقد در این قرارداد بگنجانند در اینجا چون ماهیت عوض شرط ضمن عقد است تخلف از آن برای مشروط له حق فسخ ایجاد می نماید بر خلاف عقود معاوضی که تخلف از پرداخت عوض، اصولاً به طرف فقط حق مطالبه می دهد نه حق فسخ. 

کلیه شرایط صحت هبه قطعی اعم از قبض و اقباض و صیغه به اظهار و غیره اجرا شده و طرفین ضمن العقد خارج لازم که به قرار عقد خارج لازم به طور شفاهی بین آنان منعقد گردیده، هرگونه ادعا و اعتراض بعدی احتمالی ولو به عنوان تضرر و غیره را از خود سلب و ساقط نمودند.
منافع عین موهوبه قبلاً به کسی واگذار نشده و متهب پس از رویت آن با وقوف کامل از محل وقوع ، حدود و مشخصات اقرار به تصرف و قبض عین موهوبه نمود. 

سایر شرایط : (در قسمت سایر شرایط هبه هرگونه شرط ضمن عقد یا قرار بین طرفین را می توانید بگنجانید به شرط اینکه با ماهیت عقد هبه منافات نداشته باشد، مثلا اینکه ماهیت عقد هبه مالک شدن متهب است و نمی توان شرط کرد که متهب مالک نباشد یا اینکه در هبه به حکم قانون قبض و تحویل و تسلط متهب شرط صحت است و نمی توان شرط کرد که قبض لازم نباشد در هرحال کلیه شرایط صحت باید رعایت شود.)

نکته : توجه داشته باشید که ممکن است قرارداد هبه یا بخشش برای تنظیم روابط مالی مناسب نباشد و لازم باشد قرارداد دیگری را انتخاب کنید.برای انتخاب بهترین قرارداد جهت تنظیم روابط با دیگران توصیه می شود قبل از هر کاری به یک وکیل متخصص قرارداد مراجعه کنید.

نکته : عقد هبه از جمله عقود لازم است یعنی طرفین بدون توجیه قانونی حق عدول از آن را ندارند مگر در مواردی که قانونگذار در ماده 803 قانون مدنی تعیین نموده است.مثلا  از جمله مواردی که امکان رجوع به هبه و فسخ آن وجود دارد موردی است که زن و شوهر طرفین عقد هبه باشند.

نکته : رجوع از هبه با استناد به ماده 803 قانون مدنی تنها در صورتی ممکن است که عین موهوبه موجود باشد .پس در صورت تلف یا انجام یک عمل حقوقی هبه غیر قابل رجوع می شود.

نکته : مقررات راجع به استرداد هدایا در دوران نامزدی بسیار شبیه مقررات عقد هبه است (البته با اندکی تغییر) .

نکته : موضوع عقد هبه باید یک مال عینی و معین باشد یعنی قابل لمس و رویت باشد و مال کلی و مالی که همزمان با عقد موجود نیست قابلیت هبه را ندارد.تاسیس مشابهی در قانون مدنی (ماده 289 به بعد) وجود دارد تحت عنوان ابراء که موضوع آن بخشش دین و طلب است.

رجوع از هبه یا پس گرفتن مال بخشیده شده